سلام، مهمان
امروز،
حتما بارها و بارها این صحنه را در فیلم ها یا کارتون ها مشاهده کرده اید که فردی با یک ردای مشکی رنگ مقابل به یک بیمار نشسته و آونگی را در مقابل چشمان وی حرکت می دهد.
بیمار نیز با چشمان خود حرکت نوسانی آونگ را دنبال می کند و عاقبت در حالی که همچنان هوشیاری اش را حفظ کرده در ذهنش به گذشته ها سفر می کند. این فرایند که با نام هیپنوتیزم از آن یاد می شود ظاهرا می تواند در فراموش کردن خاطرات ناخوشایند موثر باشد.
بسیاری تصور می کنند که این اثربخشی غیر ممکن و حتی دروغ است. اما برخلاف اغلب تصاویر کلیشه ای ارائه شده از کنترل ذهن، باید بگوییم که هیپنوتیزم واقعیت دارد و چندی است که یک شیوه درمانی جدید به نام EMDR یا حساسیت زدایی و پردازش حرکات چشم مورد توجه کارشناسان و متخصصان روانشناسی قرار گرفته و از آن برای درمان افردی استفاده می شود که اشکال مختلفی از آسیب های روحی را تجربه کرده اند.
![[تصویر: 6w00_hip.jpg]](http://uupload.ir/files/6w00_hip.jpg)
اما روش کار به این صورت است: به شخص گفته می شود که روی تصویر و یا فکر آزاردهنده ای که باعث ناراحتی اش شده تمرکز نماید و در عین حال چشمان خود را به سمت چپ و راست حرکت دهد. فرد درمانگر ممکن است که برای تشویق بیمار به حرکت دادن چشمانش تصمیم بگیرد که انگشتانش را مقابل به چشمان وی حرکت داده یا از آونگ و شی ای مشابه به آن برای این منظور کمک بگیرد.
در ادامه درمانگر از بیمار می خواهد که ذهن خود را خالی کرده و به هرآنچه به ذهنش خطور می کند توجه کند. این مراحل در جریان جلسه هیپنوتیزم مرتبا تکرار می شوند.
فرانسین شاپیرو روانشناس، در دهه ۱۹۸۰ میلادی متوجه شد که با حرکت دادن چشمانش از سمتی به سمت دیگر می تواند از یادآوری خاطرات و افکار آزاردهنده جلوگیری کند و در همان دوران بود که روش EMDR را ابداع کرد. بعدها او این فرضیه را مطرح کرد که آسیب های روحی می تواند باعث شود احساسات منفی در همان بخش از حافظه ذخیره شوند که به اتفاقات بد اختصاص دارد و با استفاده از EMDR می توان محل ذخیره سازی آنها را تغییر داد.
حالا برخی از دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که حرکات چشم می تواند باعث تغییر یافتن ترتیب خاطرات شود و به همین دلیل زمانی که مجددا ذخیره می شوند، بخشی از قدرت آسیب زننده خود را از دست می دهند.
کریس لی روانشناس و متخصص علم هیپنوتیزم در دانشگاه Murdoch استرالیا می گوید: «افرادی که تحت این نوع درمان قرار می گیرند اظهار داشته اند که با این کار خاطرات بدشان دورتر می شوند و دیگر تازگی قبل را ندارند و در نتیجه تمرکز کردن و توجه نمودن به آنها نیز برایشان دشوارتر می شود.»
به گفته افرادی که هیپنوتیزم می شوند، با این کار، خاطرات بد تازگی شان را از دست می دهند.
البته مناقشاتی برسر اینکه واقعا به حرکت دادن چشم نیاز است یا خیر وجود داشته است. اما باز گردیم به مراحل مختلف هیپنوتیزم؛ در ادامه فرایند کار شکلی شبیه به همان جلسات روان درمانی می گیرد و بیمار نیز با راهنمایی درمانگر به ترمیم تجربیات گذشته اش می پردازد.
اما براساس برخی تحلیل های صورت گرفته، تاثیر EMDR بیشتر از رفتار درمانی قربانیان آسیب های روحی شدید نیست. در مطالعه ای که در سال ۲۰۱۱ میلادی انجام شد، مبتلایان به اختلالات استرسی پس از ضایعه روانی (PTSD) که چشمان خود را در حین هیپنوتیزم درمانی حرکت داده بودند با آنها که چشمان خود را در جریان فرایند درمان می بستند مقایسه شدند و مشخص شد که میزان ناراحتی افرادی که چشمان خود را حرکت داده بودند به میزان زیادی کاهش یافته و عرق کمتری (که می تواند نشانه ای از ناراحتی باشد) روی پوستشان دیده شد.
برخی دیگر از کارشناسان نیز باور دارند مزیت واقعی EMDR آن است که می تواند سریع تر از اشکال سنتی روش های درمان بیماری های روحی به نتیجه برسد.
براساس گفته شاپیرو، پژوهش ها نشان می دهد که ۸۴ الی ۱۰۰ درصد از افردی که از آسیب های روانی رنج می برند پس از ۳ جلسه ۹۰ دقیقه ای درمان با استفاده از EMDR دیگر اختلالات استرسی پس از ضایعه روانی را تجربه نمی کنند.
Vincent Felitti یکی از پژوهشگران ارشد در زمینه آسیب های روانی دوره کودکی است که به بیماران تحت درمان خود توصیه می کند به جای روان درمانی های مرسوم از EMDR استفاده نمایند. اما اصلی ترین ایراد جلسات روان درمانی گران بودنشان است که انجام آنها را برای بسیاری از مردم غیر عادی می کند.
در انتها باید بگوییم که انجمن روانشناسان آمریکا، انجمن بین المللی مطالعات استرسی ضایعات روانی و دفتر امور بازنشستگان ارتش آمریکا همگی EMDR را توصیه می کنندو بر موثر بودن آن صحه گذاشته اند.
منبع:theatlantic
بیمار نیز با چشمان خود حرکت نوسانی آونگ را دنبال می کند و عاقبت در حالی که همچنان هوشیاری اش را حفظ کرده در ذهنش به گذشته ها سفر می کند. این فرایند که با نام هیپنوتیزم از آن یاد می شود ظاهرا می تواند در فراموش کردن خاطرات ناخوشایند موثر باشد.
بسیاری تصور می کنند که این اثربخشی غیر ممکن و حتی دروغ است. اما برخلاف اغلب تصاویر کلیشه ای ارائه شده از کنترل ذهن، باید بگوییم که هیپنوتیزم واقعیت دارد و چندی است که یک شیوه درمانی جدید به نام EMDR یا حساسیت زدایی و پردازش حرکات چشم مورد توجه کارشناسان و متخصصان روانشناسی قرار گرفته و از آن برای درمان افردی استفاده می شود که اشکال مختلفی از آسیب های روحی را تجربه کرده اند.
اما روش کار به این صورت است: به شخص گفته می شود که روی تصویر و یا فکر آزاردهنده ای که باعث ناراحتی اش شده تمرکز نماید و در عین حال چشمان خود را به سمت چپ و راست حرکت دهد. فرد درمانگر ممکن است که برای تشویق بیمار به حرکت دادن چشمانش تصمیم بگیرد که انگشتانش را مقابل به چشمان وی حرکت داده یا از آونگ و شی ای مشابه به آن برای این منظور کمک بگیرد.
در ادامه درمانگر از بیمار می خواهد که ذهن خود را خالی کرده و به هرآنچه به ذهنش خطور می کند توجه کند. این مراحل در جریان جلسه هیپنوتیزم مرتبا تکرار می شوند.
فرانسین شاپیرو روانشناس، در دهه ۱۹۸۰ میلادی متوجه شد که با حرکت دادن چشمانش از سمتی به سمت دیگر می تواند از یادآوری خاطرات و افکار آزاردهنده جلوگیری کند و در همان دوران بود که روش EMDR را ابداع کرد. بعدها او این فرضیه را مطرح کرد که آسیب های روحی می تواند باعث شود احساسات منفی در همان بخش از حافظه ذخیره شوند که به اتفاقات بد اختصاص دارد و با استفاده از EMDR می توان محل ذخیره سازی آنها را تغییر داد.
حالا برخی از دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که حرکات چشم می تواند باعث تغییر یافتن ترتیب خاطرات شود و به همین دلیل زمانی که مجددا ذخیره می شوند، بخشی از قدرت آسیب زننده خود را از دست می دهند.
کریس لی روانشناس و متخصص علم هیپنوتیزم در دانشگاه Murdoch استرالیا می گوید: «افرادی که تحت این نوع درمان قرار می گیرند اظهار داشته اند که با این کار خاطرات بدشان دورتر می شوند و دیگر تازگی قبل را ندارند و در نتیجه تمرکز کردن و توجه نمودن به آنها نیز برایشان دشوارتر می شود.»
به گفته افرادی که هیپنوتیزم می شوند، با این کار، خاطرات بد تازگی شان را از دست می دهند.
البته مناقشاتی برسر اینکه واقعا به حرکت دادن چشم نیاز است یا خیر وجود داشته است. اما باز گردیم به مراحل مختلف هیپنوتیزم؛ در ادامه فرایند کار شکلی شبیه به همان جلسات روان درمانی می گیرد و بیمار نیز با راهنمایی درمانگر به ترمیم تجربیات گذشته اش می پردازد.
اما براساس برخی تحلیل های صورت گرفته، تاثیر EMDR بیشتر از رفتار درمانی قربانیان آسیب های روحی شدید نیست. در مطالعه ای که در سال ۲۰۱۱ میلادی انجام شد، مبتلایان به اختلالات استرسی پس از ضایعه روانی (PTSD) که چشمان خود را در حین هیپنوتیزم درمانی حرکت داده بودند با آنها که چشمان خود را در جریان فرایند درمان می بستند مقایسه شدند و مشخص شد که میزان ناراحتی افرادی که چشمان خود را حرکت داده بودند به میزان زیادی کاهش یافته و عرق کمتری (که می تواند نشانه ای از ناراحتی باشد) روی پوستشان دیده شد.
برخی دیگر از کارشناسان نیز باور دارند مزیت واقعی EMDR آن است که می تواند سریع تر از اشکال سنتی روش های درمان بیماری های روحی به نتیجه برسد.
براساس گفته شاپیرو، پژوهش ها نشان می دهد که ۸۴ الی ۱۰۰ درصد از افردی که از آسیب های روانی رنج می برند پس از ۳ جلسه ۹۰ دقیقه ای درمان با استفاده از EMDR دیگر اختلالات استرسی پس از ضایعه روانی را تجربه نمی کنند.
Vincent Felitti یکی از پژوهشگران ارشد در زمینه آسیب های روانی دوره کودکی است که به بیماران تحت درمان خود توصیه می کند به جای روان درمانی های مرسوم از EMDR استفاده نمایند. اما اصلی ترین ایراد جلسات روان درمانی گران بودنشان است که انجام آنها را برای بسیاری از مردم غیر عادی می کند.
در انتها باید بگوییم که انجمن روانشناسان آمریکا، انجمن بین المللی مطالعات استرسی ضایعات روانی و دفتر امور بازنشستگان ارتش آمریکا همگی EMDR را توصیه می کنندو بر موثر بودن آن صحه گذاشته اند.
منبع:theatlantic